Wanneer je wil starten met het maken van kombucha, dan gaan de meeste mensen op zoek naar een SCOBY. Vaak krijg je te horen "dat iedereen er wel eentje op overschot heeft, en dat die dingen groeien als kolen". Maar wat als die van jou zich niet of heel traag vormt? En heb je echt een SCOBY nodig om te starten? Je leest het hier!
Wat is een SCOBY?
Laten we beginnen bij het begin: kombucha maak je door een zoete thee te maken en hieraan een startercultuur toe te voegen.
De startercultuur is de S.C.O.B.Y. ("Symbiotic Culture of Bacteria and Yeast"), oftewel een kolonie van bacteriën en gisten. Hij bestaat uit vloeistof en eventueel een stukje van de bacteriële cellulose-laag die bovenop de kombucha gevormd wordt. In de volksmond wordt deze laag de SCOBY, of de moeder genoemd.
Is een SCOBY noodzakelijk bij het opstarten van kombucha?
Het is belangrijk te begrijpen dat het de levende bacteriën en gisten zijn, aanwezig in de vloeistof, die zorgen voor de fermentatie van de zoete thee. De celluloselaag is een niet-levende structuur die enkel wat extra bacteriën en gist huisvest. Wanneer je gaat starten met het maken van kombucha, dan heb je dus de vloeistof nodig en niet noodzakelijk de bacteriële cellulose-laag: dit is slechts een "nice to have" en zeker geen must.
Aan de start van het fermentatieproces voegen de meeste mensen wel een reeds bestaande celluloselaag toe. Deze laag zal niet meer groeien, maar zich wel gaan hechten aan de nieuwe laag, die zich tijdens het fermentatieproces vormt aan het oppervlak, over gans de diameter van de pot. In het begin lijkt het vaak alsof er een dun wasachtig slijmlaagje groeit, dat na verloop van tijd dikker wordt.
Hoe lang duurt het vooraleer de SCOBY gevormd wordt?
De tijd die nodig is voor het vormen van de laag is sterk afhankelijk van de omgevingstemperatuur: hoe warmer, hoe sneller de laag zal groeien. Dat betekent dus ook dat de laag zich slechts zeer traag zal vormen indien de omgevingstemperatuur te laag is. Indien je pot in een kamer staat waar het naar onze eigen normen aangenaam warm is, en er toch geen laag gevormd wordt, dan moet je je de vraag stellen of je thee niet te warm was: dit kan immers de bacteriën en gisten doden. In dat geval kan je best opnieuw beginnen met een nieuwe startercultuur.
Wat wanneer er héél veel SCOBY aanwezig is?
Omdat er telkens weer een nieuwe SCOBY gevormd wordt aan de bovenkant is de kans groot dat je na verloop van tijd een hele dikke SCOBY-laag krijgt in je pot. Het is helemaal ok om er een stukje van te verwijderen: je SCOBY heeft geen gevoel, je kan hem geen pijn doen door er een laag af te trekken of af te trekken met de schaar of met een scherp mesje (dat je metaal mag gebruiken, dat lees je hier). Met je overschot aan SCOBY's kan je een SCOBY hotel maken, gebruiken als bemesting, je kippen plezieren,...
Reactie plaatsen
Reacties
Ik kocht in oktober ‘22 een scoby. Het lijkt er op dat er alleen cellulosevellen geproduceerd worden. De geur is duidelijk die van kombucha, maar verder is er geen leven in de brouwerij. Geen draden ofkoolzuur, geen draden of donkere laag, het is een dooie boel. De suiker hoeveelheid verandert ook niet. Kan ik mar beter een nieuwe scoby op de kop zien té tikken en overnieuw beginnen?
Beste Leo, het spijt me te horen dat het niet helemaal loopt zoals verwacht. Naar wat ik begrijp uit je verhaal is je kombucha op zich wel gezond. Bruis komt ook vaak pas in de tweede fermentatie en draden zijn zeker geen must. Ik ben niet zeker dat ik begrijp wat jij bedoelt met de suikerhoeveelheid? De smaak?
Veel hangt af van op welke temperatuur je fermenteert, de verhoudingen die je gebruikt en vooral ook hoe je je tweede fermentatie doet... Misschien heb je ook wat aan dit artikel: https://www.fermitable.be/leren/blog/blogposts/538254_sos-bruis-kombucha