Histamine en gefermenteerde voeding

Wat is histamine?

Histamine is betrokken bij het immuunsysteem en het centrale zenuwstelsel.  Het stimuleert ook de maagzuurafscheiding en de motiliteit van de darmen, wat cruciaal is voor een goede spijsvertering. 

Het lichaam gaat histamine afscheiden om het immuunsysteem te activeren bij gevaar (infectie, insectenbeten, huisstofmijt,...):  bloedvaten gaan zwellen, of verwijden, zodat witte bloedcellen de infectie of het probleem snel kunnen vinden en aanvallen.  Dit is een natuurlijke reactie van het immuunsysteem.  Dit immuunsysteem gaat ook aan de slag wanneer je producten eet waar je allergisch voor bent, of bij een allergie aan bijvoorbeeld gras of pollen.    

Als het ons lichaam helpt, wat is dan het probleem?

Na de reactie moet je lichaam de histamine weer gaan afbreken.  In sommige gevallen ontbreek echter het enzym dat zorgt voor deze afbraak. Bij een tekort aan dit enzym ontstaan er te hoge histamine gehaltes in de darm en het bloed.  Deze ophoping kan voor heel wat ellende zorgen: hoofdpijn/migraine, angst, misselijkheid, overgeven, buikkrampen (vooral na het eten), blozen, netelroos, vermoeidheid, verstopte neus en duizeligheid.

Naast de histamine die in het lichaam wordt geproduceerd, zijn er ook voedingsmiddelen die zelf histamine bevatten en voedingsmiddelen of medicijnen die het enzym remmen dat histamine afbreekt.  Een verstoring van ons microbioom (lekkende darm, bacteriële overgroei, prikkelbare darm,... maar ook door antibiotica, stress of overconsumptie van bewerkte voedingsmiddelen) kan een zeer grote impact hebben en leiden tot histamine-intolerantie.

Veel van je goede darmbacteriën breken immers histamine af.  Wanneer je darmen uit balans raken dan nemen de goede bacteriestammen in je darmen af en krijg je een grotere populatie van ziekteverwekkende bacteriën.  Dit kan ervoor zorgen dat de histamine minder goed afgebroken kan worden.  Het is met andere woorden niet het voedsel dat het probleem veroorzaakt, maar wel het onvermogen van je lichaam om ze af te breken. 

Kan probiotica een oplossing bieden?

Als het voor het histamine metabolisme zo belangrijk is dat het microbioom in de darm in balans blijft, dan zouden we er dus van kunnen uit gaan dat de probiotica, aanwezig in onze gefermenteerde producten, kunnen helpen bij het verlichten van histamine-intolerantie.  Dit is echter wat kort door de bocht: er zijn immers honderden verschillende bacteriestammen, die allemaal een andere rol spelen en andere eigenschappen hebben.  Sommige soorten bacteriën kunnen histamine produceren, terwijl andere het vermogen hebben histamine af te breken of helemaal geen direct effect op histamine hebben.  

Er is tot op heden zeer weinig onderzoek verricht naar het effect van specifieke bacteriestammen en -soorten op histamine.  We weten wel dat sommige bacteriën (Lactobacillus casei en Lactobacillus bulgaricus), die gebruikt worden om yoghurt en voedsel te fermenteren, de histamineproductie zouden versterken.  Indien je dus lijdt aan histamine-intolerantie kan je er dus wel best voor kiezen om dit soort voedsel te vermijden. 

Er is ook een vermoeden dat soorten als Lactobacillus rhamnosus, Bifidobacterium infantis, Bifidobacterium longum, Lactobacillus plantarum en mogelijk Lactobacillus reuteri een gunstig effect zouden kunnen hebben omdat ze histamine zouden kunnen helpen afbreken.

Tenzij we onze fermentatieproducten in een labo zouden laten analyseren is het echter virtueel onmogelijk te weten welke bacteriën er zich in de producten bevinden.  Bovendien is iedereen anders: wat werkt voor de ene werkt mogelijk niet voor de andere.  Bij histamine-intolerantie is het dus verstandig om voorzichtig om te springen met gefermenteerde voeding, en goed te luisteren naar uw lichaam

Referenties:

1. Maintz, L and Novak, N. (2007) Histamine and histamine intolerance. Am J Clin Nutr. 85(5):1185-1196.

2. Izquierdo-Casas, J. et al. (2018) Diamine oxidase (DAO) supplement reduces headache in episodic migraine patients with DAO deficiency: A randomized double-blind trial. Clin Nutr. doi: 10.1016/j.clnu.2018.01.013. [Epub ahead of print].

3. Kung, HF. et al. (2017) Degradation of histamine by Lactobacillus plantarum isolated from Miso products. J Food Prot. 80(10):1682-1688. doi: 10.4315/0362-028X.JFP-17-135.

4. Oksaharju, A. et al. (2011) Probiotic Lactobacillus rhamnosus downregulates FCER1 and HRH4 expression in human mast cells. World J Gastroenterol. 17(6): 750-759. doi: 10.3748/wjg.v17.i6.750.

5. Deepika Priyadarshani, W. M. and Rakshit, S. K. (2011), Screening selected strains of probiotic lactic acid bacteria for their ability to produce biogenic amines (histamine and tyramine). Inter J Food Sci & Tech. 46: 2062–2069. doi: 10.1111/j.1365-2621.2011.02717.x

6. Capozzi, V. et al. (2012) Biogenic Amines Degradation by Lactobacillus plantarum: Toward a Potential Application in Wine. Front Microbiol. 2012; 3: 122. Published online Apr 2, 2012. Prepublished online Mar 4, 2012.doi: 10.3389/fmicb.2012.00122

7. Spiller, R. (2008), Review article: probiotics and prebiotics in irritable bowel syndrome. Alimentary Pharmacology & Therapeutics, 28: 385–396. doi: 10.1111/j.1365-2036.2008.03750.x

8. Dev, S. et al. (2008). Suppression of histamine signaling by probiotic Lac-B: a possible mechanism of its anti-allergic effect. J Pharmacological Sci. 107(2), 159-166

9. Krämer, S. et al. (2008). Selective Activation of Human Intestinal Mast Cells by Escherichia coli Hemolysin. J Immunol. 181 (2) 1438-1445. doi.org/10.4049/jimmunol.181.2.1438.

10. Hung, CR. (2005) Modulation of gastric hemorrhage and ulceration by oxidative stress and histamine release in Salmonella typhimurium-infected rats. Inflammopharmacology. 13(1-3):235-48.

11. Fukudome, I., et al. (2014). Diamine oxidase as a marker of intestinal mucosal injury and the effect of soluble dietary fiber on gastrointestinal tract toxicity after intravenous 5-fluorouracil treatment in rats. Med Moleculular Morphol. 47(2): 100-7. doi: 10.1007/s00795-013-0055-7.

12. Barcik, W. et al. (2017) Immune regulation by histamine and histamine-secreting bacteria. Current Opinion in Immunology. 48:108-113. doi: 10.1016/j.coi.2017.08.011.

13. Thomas CM, et al. (2012) Histamine Derived from Probiotic Lactobacillus reuteri Suppresses TNF via Modulation of PKA and ERK Signaling. PLoS ONE 7(2): e31951. doi:10.1371/journal.pone.0031951

Relevante producten: