Kan fermentatie ons beschermen tegen COVID-19?

Diversiteit voor een betere immuniteit

Uit het project "Ferme Pekes", uitgevoerd aan de Universiteit van Antwerpen, leerden we al dat de meeste industriële probiotica slechts één of enkele soorten melkzuurbacteriën bevatten, terwijl de door hen onderzochte ambachtelijke wortelsapjes er tientallen bevatten. “Die diversiteit is waarschijnlijk een goede zaak voor onze gezondheid, omdat ons immuunsysteem zo met meer verschillende soorten bacteriën leert omgaan.”, aldus de onderzoekers.  

Die diversiteit, en onze darmflora in het algemeen, bouwen we voor het grootste deel op vanaf onze geboorte tot ons 2e à 3e levensjaar.  Althans, dat is de theorie, want door onze hedendaagse gezondheidspraktijken en levenswijze wordt de darmflora vaak onvoldoende ontwikkeld of zelfs aangevallen (2), iets wat onze darmflora erg kwetsbaar kan maken (3). In deze context kunnen voeding, leeftijd, stress en ziekten leiden tot een toename of afname van de relatieve overvloed en diversiteit aan bacteriesoorten in onze darmen.  Het aanhoudende gebrek aan evenwicht in de darmgemeenschap kan een inflammatoir milieu creëren dat benut kan worden door virussen, zoals het coronavirus.

Hoe lossen we dit op?

Mogelijke oplossingen hiervoor zijn

• het stimuleren van onze darmmicrobiota, oftewel onze darmflora, waardoor we ons immuunsysteem kunnen versterken;
• een verhoogde consumptie van vezels en probiotica (4);
• het opnemen van gefermenteerde voedingsmiddelen (5) in het dieet. 

Zo plaatsen we levensvatbare microben in onze darmomgeving, zodat zij de rol van onze verarmde darmflora tijdelijk kunnen overnemen en zo de darmimmuniteit kunnen versterken (6). 

Wat is het verschil?

Het is belangrijk te begrijpen dat sommige gefermenteerde producten geen micro-organismen bevatten of dat de micro-organismen niet levensvatbaar zijn.  Denk aan wijn, bier, zuurdesembrood of gepasteuriseerde producten. 

Andere producten zoals yoghurt met probiotica, kefir of kombucha kunnen dan weer wel levende micro-organismen bevatten, al is het niet altijd even duidelijk welke organismen er aanwezig zijn.  Technisch gezien zijn zuurkool, kefir en kombucha dan ook geen probiotica, maar deze gefermenteerde voedingsmiddelen kunnen wél een potentieel gunstig effect hebben door hun gehalte aan levensvatbare micro-organismen (10).

Het bewijs

Er is wetenschappelijk bewijs voor het vermogen van probiotica om de darmimmuniteit te bevorderen (7) en, op dit moment, een bescheiden bewijs voor hun rol in het verminderen van de ernst van acute infecties van de bovenste luchtwegen (8). Het werd onlangs zelfs voorgesteld als een manier om bij te dragen aan het afvlakken van de curve van de coronavirusziekte (9)!

Conclusie

We concluderen dat gefermenteerd voedsel, probiotica, prebiotica en synbiotica in staat zijn om de darm te moduleren en waarschijnlijk op verre locaties zoals de luchtwegen. Specifieke therapeutische strategieën rond het gebruik van probiotica kunnen worden voorgesteld, echter de wetenschappelijke kennis moet nog verder worden ontwikkeld om wetenschappelijk onderbouwde aanbevelingen te kunnen doen voor prebiotica en probiotica om COVID-19 te voorkomen of te behandelen.

Werd je net als ik nieuwsgierig naar de details?  Klik dan even door via deze link, waar je het volledige artikel vindt.

1. Thursby E., Juge N. Introduction to the human gut microbiota. Biochemical Journal. 2017;474(11):1823–1836. doi: 10.1042/BCJ20160510. 

2. Moeller A.H. The shrinking human gut microbiome. Current Opinion in Microbiology. 2017;38:30–35. doi: 10.1016/j.mib.2017.04.002.

3. Sonnenburg J.L., Sonnenburg E.D. Vulnerability of the industrialized microbiota. Science. 2019;366(6464):eaaw9255. doi: 10.1126/science.aaw9255.

4. Holscher H.D. Dietary fiber and prebiotics and the gastrointestinal microbiota. Gut Microbes. 2017;8:172–184. doi: 10.1080/19490976.2017.1290756.

5. Marco M.L., Heeney D., Binda S., Cifelli C.J., Cotter P.D., Foligné B., Gänzle M., Kort R., Pasin G., Pihlanto A., Smid E.J., Hutkins R. Health benefits of fermented foods: Microbiota and beyond. Current Opinion in Biotechnology. 2017;44:94–102. doi: 10.1016/j.copbio.2016.11.010.

6. Ashraf R., Shah N.P. Immune system stimulation by probiotic microorganisms. Critical Reviews in Food Science and Nutrition. 2014;54(7):938–956. doi: 10.1080/10408398.2011.619671.

7. Sánchez B., Delgado S., Blanco-Míguez A., Lourenço A., Gueimonde M., Margolles A. Probiotics, gut microbiota, and their influence on host health and disease. Molecular Nutrition & Food Research. 2017;61(1) doi: 10.1002/mnfr.201600240.

8. Hao Q., Dong B.R., Wu T. Probiotics for preventing acute upper respiratory tract infections. Cochrane Database of Systematic Reviews. 2015;3(2):CD006895. doi: 10.1002/14651858.CD006895.pub3.

9. Baud D., Agri V.D., Gibson G.R., Reid G., Giannoni E. Using probiotics to flatten the curve of coronavirus disease COVID-2019 pandemic. Frontiers in Public Health. 2020;8:186. doi: 10.3389/fpubh.2020.00186.

10. Reid G., Gadir A.A., Dhir R. Probiotics: Reiterating what they are and what they are not. Frontiers in Microbiology. 2019;10:424. doi: 10.3389/fmicb.2019.00424.

Relevante producten: